ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Στόχος αυτής της μελέτης είναι να τεκμηριώσει ότι η οριζόμενη περιοχή χρήζει ανάπλασης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 παρ. 3 του Ν. 2508/1997 «Βιώσιμη Οικιστική Ανάπτυξη των Πόλεων και Οικισμών της Χώρας και άλλες διατάξεις».
Αναλυτικότερα, για να χαρακτηρισθεί μια περιοχή ως περιοχή ανάπλασης πρέπει να ισχύουν οι περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες προβλημάτων:
· Μεγάλες κτιριακές πυκνότητες η μεγάλες ελλείψεις κοινόχρηστων χώρων και χώρων για κοινωφελείς χρήσεις.
· Συγκρούσεις χρήσεων γης η ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης των χρήσεων γης, ανάλογα με τις δυνατότητες και προοπτικές της περιοχής.
· Εντεινόμενη υποβάθμιση της αισθητικής και εν γένει της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής και των φυσικών της στοιχείων.
· Σοβαρά προβλήματα στο απόθεμα κατοικιών.
· Έλλειψη προστασίας και ανάδειξης των ιστορικών, αρχαιολογικών και πολιτιστικών στοιχείων και δραστηριοτήτων της περιοχής.
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με το Μητροπολιτικό κέντρο. Μαζί με το Δήμο Ψυχικού, αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου την πύλη προς τα βόρεια και βορειοανατολικό προάστια του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της πρωτεύουσας διαμέσου του άξονα της Λεωφόρου Κηφισίας.
Το Νοτιοανατολικό του άκρο βρίσκεται σε επαφή με τα δύο συγκροτήματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που ανήκουν διοικητικά στο Δήμο της Αθήνας. Βρίσκεται σε διαδικασία, η αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων, ώστε να εκταθεί μέχρι την λεωφόρο Κατεχάκη. Οι Βορειοδυτική και Νοτιοανατολική πλευρά του, οριοθετούνται από τους δύο μεγάλους άξονες κυκλοφορίας της πρωτεύουσας, την Λεωφόρο Κηφισίας και τη Λεωφόρο Μεσογείων αντίστοιχα. Οι οδοί στις άλλες δύο πλευρές του αφενός δηλαδή οι οδοί Εθνικής Αντιστάσεως και Τζαβέλα στα Βορειοανατολικά και αφετέρου οι οδοί Σικελιανού και Νικολακοπούλου στα Νοτιοδυτικά, δεν αποτελούν και όριο αλλαγής χαρακτήρα του οικιστικού ιστού του με τις όμορες αστικές περιοχές.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ
Το Νέο Ψυχικό είναι σχετικά νέος οικισμός. Ιδρύθηκε την εποχή του μεσοπολέμου, με δύο αρχικούς πυρήνες, τον προσφυγικό συνοικισμό στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και τον Συνεταιρισμό Δημοσίων Υπαλλήλων στην περιοχή της Αγίας Σοφίας.
Η περιοχή άρχισε να κατοικείται και να κτίζεται αμέσως μετά το 1923, αλλά ως συγκροτημένος οικισμός εμφανίζεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1929. Το 1946 αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα (Ν.Δ. 107/16 ΦΕΚ 290Α’/26.09.1946), ενώ έγινε αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων το 1955. Αρχικά υπαγόταν διοικητικά στον Δήμο Χαλανδρίου. Μετεξελίχθηκε σε Δήμο το 1982. Αναπτύχθηκε ως προάστιο με χαμηλούς συντελεστές δόμησης, στη δεκαετία του ‘50.
Σήμερα ο Δήμος Νέου Ψυχικού έχει έκταση 1.129,35 στρέμματα και πραγματικό πληθυσμό 15.000 κατοίκους. Η μέση πυκνότητα είναι 130 άτομα/εκτάριο, δείκτης που του προσδίδει σαφή αστικό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τους γειτονικούς Δήμους που διατηρούν αρκετά χαμηλότερες πυκνότητες κατοίκησης (π.χ. Ψυχικό 30 ατ./Ηα, Χαλάνδρι 70 ατ./Ηα). Απογράφονται περίπου 5.000 νοικοκυριά, πολλά από τα οποία διαβιούν ακόμη σε μονοκατοικίες (περίπου 500).
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Η δημογραφική σύνθεση εμφανίζει τους μέσους δείκτες γήρανσης του πληθυσμού που ισχύουν σε όλη την περιοχή των Βορειοανατολικών Δήμων της πρωτεύουσας, αφού τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού άνω των 65 ετών και μία πτώση του παιδικού πληθυσμού κάτω των 15 ετών. Σταθερός μένει τα τελευταία χρόνια ο παραγωγικός πληθυσμός 15 - 65 ετών, ενώ εμφανίζεται μία αυξητική τάση στην εισερχόμενη από άλλες περιοχές απασχόληση, λόγω του χαρακτήρα της ανάπτυξης των οικιστικών μετώπων, κύρια της Λεωφόρου Κηφισίας με κτίρια υπερτοπικών λειτουργιών γραφείων, Τραπεζών, εμπορικών κέντρων κλπ.
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, (40%), στο οποίο περιλαμβάνεται και ένα ποσοστό 6,3% με μεταπτυχιακούς τίτλους.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων (76,6%) απασχολείται στον τριτογενή τομέα, κύρια στις υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται με αυξητικές τάσεις ανεργίας, που πλήττει κυρίως τους νέους και τις γυναίκες.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Στόχος της συγκεκριμένης μελέτης είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενέργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να αποκτήσει και στη συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και τους κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, ώστε να προβεί στην συνολική ανάπλαση της κεντρικής περιοχής του Δήμου.
Η περιοχή που ευρίσκονται τα συγκεκριμένα Οικοδομικά Τετράγωνα είναι η πλέον εμπορική ζώνη του Δήμου, σε επαφή με το θεσμοθετημένο Πολεοδομικό Κέντρο. Τα Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29. αποτελούν μια χωρική συνέχεια που έχουν την δυνατότητα να δράσουν ανασχετικά στις ισχυρότατες τάσεις επέκτασης των εμπορικών δραστηριοτήτων που ασκούν πιέσεις στην υφιστάμενη περιοχή κατοικίας. Το γεγονός αυτό, έχει επιδεινωθεί μετά από την νέα διευθέτηση του κόμβου του Φάρου με την ταπείνωση τμήματος της Λεωφόρου Κηφισίας και την κατάργηση ικανού τμήματος της παράπλευρης οδού εξυπηρέτησης.
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε χώρους κοινόχρηστου πρασίνου, σε κτίρια κοινωφελών χρήσεων και σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και γενικότερα σε ένα σύνολο μέτρων που κατά πρώτο θα ανακουφίσουν κατά δεύτερο θα αναπτύξουν αλλά και κατά τρίτο θα προστατέψουν την περιοχή. Αυτός είναι και ο σκοπός του συνολικού σχεδιασμού της περιοχής.
Το γενικό πλαίσιο της Μελέτης Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού είναι:
· Να καθορίσει το σύνολο των κατευθύνσεων, μέτρων, παρεμβάσεων και διαδικασιών πολεοδομικού, αρχιτεκτονικού, ειδικού αρχιτεκτονικού, κυκλοφοριακού, κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα που αποσκοπούν κυρίως στην βελτίωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων, την βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και την ανάδειξη των μορφολογικών και αισθητικών χαρακτηριστικών στοιχείων της περιοχής.
· Να θεσμοθετήσει το πρόγραμμα, τα μέσα παρεμβάσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα και τα ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη της περιοχής.
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού θα περιλαμβάνει:
Α. Ανάπλαση Κοινόχρηστων Χώρων
Α.1. Ανάπλαση του Ο.Τ. 15
Α.2. Ανάπλαση του Ο.Τ. 16
Α.3. Ανάπλαση του ΟΤ 29
Α.4. Ανάπλαση πλατείας Αθ. Χρυσοχόου
Β. Πιλοτικές Εφαρμογές
Β.1. Διερεύνηση εφαρμογής άρθρου 16 Ν. 2508/97
Β.2. Πιλοτικό Πρόγραμμα Ανάκτησης Αστικού Πρασίνου
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Το έργο εντάσσεται στους κάτωθι γενικούς στόχους του Μέτρου 7.1.:
· Η προστασία, αποκατάσταση και αποτελεσματική διαχείριση του περιβάλλοντος, η διαχείριση των οικολογικών και πολιτισμικών αποθεμάτων και η προβολή και ανάδειξη των συγκριτικών γεωγραφικών, φυσικών, παραγωγικών και πολιτιστικών πλεονεκτημάτων της χώρας.
· Η ενίσχυση της διαρκούς και ισόρροπης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας και της ανταγωνιστικής παρουσίας της στον ευρύτερο ευρωπαϊκό, μεσογειακό και βαλκανικό της περίγυρο.
Το έργο εντάσσεται στους κάτωθι ειδικούς στόχους του Μέτρου 7.1.
· Δράσεις για την οργάνωση του αστικού χώρου.
· Η εκπόνηση και εφαρμογή μελετών μεγάλων αστικών κέντρων μέσω ρυθμιστικών και κανονιστικών παρεμβάσεων, που σχετίζονται με τον αστικό και περιαστικό χώρο. Η επέκταση και διαχείριση του αστικού χώρου, μέσω της εκπόνησης Πολεοδομικών Μελετών, Γ.Π.Σ., προγραμμάτων οργάνωσης και παρέμβασης σε ειδικές ζώνες του αστικού χώρου και ρυθμιστικών σχεδίων των αστικών κέντρων. Υλοποίηση μελετών πράξεων εφαρμογής με την χρήση σύγχρονων τεχνικών και μεθόδων υλοποίησης πολεοδομικού σχεδιασμού
Οι παραπάνω στόχοι θα εφαρμοστούν με:
· Εκπόνηση ολοκληρωμένων μελετών (προμελέτη, οριστική και μελέτη εφαρμογής για τα Ο.Τ. 15, 29 και την Πλατεία Αθ. Χρυσοχόου καθώς και προμελέτη για το Ο.Τ. 16).
· Εφαρμογή Πιλοτικών Μεθόδων.
Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενάργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να:
· Αποκτήσει και στην συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, και
· Να προβεί στην συνολική ανάπλαση της περιοχής
Η περιοχή που είναι χωροθετημένα τα συγκεκριμένα Ο.Τ., είναι η πλέον εμπορική ζώνη του Δήμου (σε επαφή με το θεσμοθετημένο Πολεοδομικό Κέντρο). Η κεντρική αυτή περιοχή, δέχεται τις επιπτώσεις των μεγάλων έργων που έγιναν στα πλαίσια της προετοιμασίας της Αθήνας για την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται και σε πλήρες εμπορικό και διοικητικό κέντρο.
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, θα πρέπει κατά πρώτο από τώρα να προτείνει και να προωθήσει τα κατάλληλα μέτρα, όχι μόνο για την εξασφάλιση των συγκεκριμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, που κρίνονται σαν απαραίτητοι για την εύρυθμη γενικά λειτουργία της πόλης, αλλά και κατά δεύτερο να προετοιμάσει κατάλληλα την περιοχή για την βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία της.
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, σε χώρους πρασίνου και σε κτίρια κοινωφελών και διοικητικών χρήσεων. Επιπλέον θα πρέπει να προταθούν ρυθμίσεις που θα ανακουφίσουν, θα αναπτύξουν αλλά και θα προστατέψουν την περιοχή.
Η προώθηση των ανωτέρω δεν είναι δυνατό να προχωρήσει αποσπασματικά στις σημερινές συνθήκες, αλλά με βάση το δημοσιονομικό πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ πρέπει να διατυπωθεί ένα σχεδιασμός συνολικής ανάπτυξης, βασισμένο στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με τα αντίστοιχα στάδια υλοποίησης.
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού θα περιλαμβάνει:
Α. Ανάπλαση Κοινοχρήστων Χώρων
Α.1. Ανάπλαση στο Ο.Τ. 15: το συγκεκριμένο ΟΤ έχει συνολικό εμβαδόν 4.089,67 μ2 και ισχύει το ΦΕΚ 455Δ'/1989, με προβλεπόμενες χρήσεις κοινόχρηστο πράσινο και κοινωφελείς χρήσεις. Το υφιστάμενο διώροφο κτίριο που στέγαζε τα παλαιά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια «Πλάτων» μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί διατηρητέο, μια και διαθέτει πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία εποχής, να αποκατασταθεί και να χρησιμεύσει για στέγαση κοινωφελών δραστηριοτήτων. Τα υφιστάμενα μεταγενέστερα μονώροφα κτίσματα, δεν είναι διατηρητέα και μπορούν να κατεδαφιστούν και το σύνολο του οικοδομικού τετραγώνου να αποδοθεί σαν κοινόχρηστος χώρος με χρήση πρασίνου. Επιπλέον λόγω διατιθέμενου εμβαδού, μπορεί να εξεταστεί η εναλλακτική δυνατότητα δημιουργίας υπόγειου Δημοτικού Χώρου στάθμευσης. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου
Α.2. Ανάπλαση στο Ο.Τ. 16: το υπολειπόμενο τμήμα του ΟΤ 16 συνολικού εμβαδού 7.770,97 μ2, έχει χρήση αμιγούς κατοικίας. Υπάρχει παλαιότερη απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου που είχε θεσμοθετήσει στο εναπομένον τμήμα του ΟΤ 16 χρήσεις κοινόχρηστου πρασίνου και υπογείου Χώρου στάθμευσης (ΦΕΚ 294Δ’/6-5-1990). Ο υπόγειος Δημοτικός Χώρος Στάθμευσης, προεκτιμάται ότι θα πρέπει να έχει χωρητικότητα 300 θέσεων, σύμφωνα με παλαιότερη κυκλοφοριακή μελέτη του Δήμου Νέου Ψυχικού. Επιπλέον απαιτείται τροποποίηση του ισχύοντος ρυμοτομικού και έκδοση νέου ΦΕΚ., ενώ θα πρέπει να προβλεφθεί χώρος σταθμού μετρό. Η αποζημίωση των ιδιοκτητών μπορεί να εξασφαλιστεί εν μέρει από την δυνατότητα χρήσης και εκμετάλλευσης του garage παράλληλα με την αποζημίωση που θα προκύψει από την ενδεχόμενη μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Για την υλοποίησή του, παράλληλα με την εφαρμογή του νέου Αναπτυξιακού Νόμου , έχει εφαρμογή και η αναμενόμενη νομοθεσία για Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), ενώ είναι επιτακτική η εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.
Α.3. Ανάπλαση ΟΤ 29: Το ισχύον ΦΕΚ 259Δ'/1990 προβλέπει κοινόχρηστο χώρο και συγκεκριμένα χρήση πλατείας καθώς και πλευρικό πεζόδρομο, με συνολικό εμβαδόν 2.747,45 μ2. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.
Α.4. Ανάπλαση Πλατείας Αθ. Χρυσοχόου: το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο, εμβαδού 1.410,32 μ2, είναι ήδη κοινόχρηστο, είναι διαμορφωμένο σαν πλατεία, αλλά είναι ξεπερασμένο αισθητικά και δεν εντάσσεται λειτουργικά είτε στην υφιστάμενη κατάσταση είτε στην προβλεπόμενη ανάπλαση της περιοχής. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής.
Β. Πιλοτικές Εφαρμογές
Β.1. Διερεύνηση εφαρμογής Άρθρου 16 Ν. 2508/97: Η διερεύνηση και βελτίωση αυτού του θεσμικού εργαλείου, του Ν. 2508/97 εν προκειμένω, ώστε η πιλοτική αυτή εφαρμογή να οδηγήσει σε σειρά βελτιώσεων και προσαρμογών στα σημερινά δεδομένα, ώστε ο επικαιροποιημένος πλέον Νόμος να έχει δυνατότητα εφαρμογής στο ελληνικό δίκτυο Οικισμών. Δεν προβλέπεται η εφαρμογή του στην προτεινόμενη ανάπλαση. Παράλληλα απαιτείται η επικαιροποίηση του υφιστάμενου Κτηματολογίου στην συνολική έκταση του Δήμου Νέου Ψυχικού, λόγω του ότι δεν έχει ενημερωθεί από την περίοδο σύνταξης του.
Β.2. Πιλοτικό Πρόγραμμα Ανάκτησης Αστικού Πρασίνου: πρόγραμμα αγοράς χώρων μαζί με τα υφιστάμενα κτίσματα και απόδοση της κυριότητας στον οικείο Δήμο, με μοναδικό περιορισμό την υποχρεωτική θεσμοθέτηση σαν χρήση γης το κοινόχρηστο πράσινο. Η διερεύνηση και εφαρμογή του αυτού του πιλοτικού προγράμματος για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο, σε συνδυασμό με άλλες δυνατότητες εξεύρεσης πόρων, με στόχο την εξασφάλιση με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση οι προτεινόμενοι από την ανάπλαση κοινόχρηστοι χώροι δηλαδή τα Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
· Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 625Δ’/09.10.1989).
· Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 1021Δ’/09.10.1992).
· Τροποποίηση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 600Δ’/28.05.1993).
· Αναθεώρηση Εγκεκριμένου Ρυμοτομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 294Δ’/05.06.1990).
· Τροποποίηση Αναθεώρησης Εγκεκριμένου Ρυμοτομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 165Δ’/12.04.1991).
· Τροποποίηση Ρυμοτομικού Σχεδίου Δήμου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 15 (ΦΕΚ 455Δ’/30.06.1989) – Χρήση: χώρος ανέγερσης κοινωφελών κτιρίων.
· Τροποποίηση Ρυμοτομικού Σχεδίου Δήμου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 29 (ΦΕΚ 259Δ’/05.08.1990) - Χρήση: πλατεία με πεζόδρομο πλάτους 4.00 μέτρων.
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 16 (ΦΕΚ 246Δ’/24.03.1988) - Χρήση: κοινόχρηστο πράσινο.
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 16 και καθορισμός χρήσεων γης (ΦΕΚ 1068Δ’/09.03.1993) – Χρήση: χώρος πρασίνου πλάτους 20.00 μ., πεζόδρομος πλάτους 5,00 μ. και το υπόλοιπο οικοδομήσιμο.
· Ανάκληση της 13580/277/87/01.03.1988 Απόφασης Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ 590Δ’/15.07.2002) – ανάκληση της τροποποίησης του Ο.Τ. 16 (ΦΕΚ 246Δ’/24.03.1988).
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού σε τμήμα του Ο.Τ. 16 του Δήμου Νέου Ψυχικού (ΦΕΚ 223Δ’/02.02.2005) – άρση της απαλλοτρίωσης (ΦΕΚ 294Δ’/05.06.1990) και τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού :
· Θα καθορίσει το σύνολο των κατευθύνσεων, μέτρων, παρεμβάσεων και διαδικασιών πολεοδομικού, αρχιτεκτονικού, ειδικού αρχιτεκτονικού, κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα, που αποσκοπούν κυρίως στην βελτίωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων, την βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και την ανάδειξη των μορφολογικών και αισθητικών στοιχείων και χαρακτηριστικών της περιοχής.
· Θα θεσμοθετήσει το πρόγραμμα, τα μέσα επεμβάσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα και τα ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη της περιοχής.
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ – ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, σε χώρους πρασίνου και σε κτίρια κοινωφελών και διοικητικών χρήσεων. Επιπλέον θα πρέπει να προταθούν ρυθμίσεις που θα ανακουφίσουν, θα αναπτύξουν αλλά και θα προστατέψουν την περιοχή.
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, θα πρέπει κατά πρώτο από τώρα να προτείνει και να προωθήσει τα κατάλληλα μέτρα, όχι μόνο για την εξασφάλιση των συγκεκριμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, που κρίνονται σαν απαραίτητοι για την εύρυθμη γενικά λειτουργία της πόλης, αλλά και κατά δεύτερο να προετοιμάσει κατάλληλα την περιοχή για την βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία της.
Η προώθηση των ανωτέρω δεν είναι δυνατό να προχωρήσει αποσπασματικά στις σημερινές συνθήκες, αλλά με βάση το δημοσιονομικό πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ πρέπει να διατυπωθεί ένα σχεδιασμός συνολικής ανάπτυξης, βασισμένο στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με τα αντίστοιχα στάδια υλοποίησης.
Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενέργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να:
· Αποκτήσει και στην συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, και
· Να προβεί στην συνολική ανάπλαση της περιοχής
Στα αναμενόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης μπορούμε να προσμετρήσουμε:
· Τρεις νέους χώρους κοινόχρηστου πρασίνου συνολικής έκτασης 14,5 στρεμμάτων (Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29).
· Έναν υπόγειο χώρο στάθμευσης χωρητικότητας τουλάχιστον 300 θέσεων στο Ο.Τ. 16., εγκεκριμένο από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
· Κτίριο Κοινωφελών Χρήσεων συνολικού εμβαδού 1000 τ.μ στο Ο.Τ. 15
· Αναβάθμιση και λειτουργική ενοποίηση υφιστάμενου κοινόχρηστου χώρου έκτασης 1,5 στρέμματος (Πλατεία Αθ. Χρυσοχόου)
Παράλληλα η εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης:
· Θα ολοκληρώσει το κέντρο της πόλης
· Θα αυξήσει το αστικό πράσινο
· Θα προστατεύσει το περιβάλλον
· Θα προστατεύσει και θα ενισχύσει τις υφιστάμενες χρήσεις γης και την αμιγή κατοικία, μέσω της χωροθέτησης και άλλων νέων υπαίθριων χώρων στάθμευσης καθώς και την δημιουργία νέων οδών ήπιας κυκλοφορίας.
· Θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας που απειλούνται λόγω της έλλειψης πρόσβασης που δημιουργήθηκε από τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις πέριξ του κόμβου του Φάρου Κηφισίας ενώ δίνει την δυνατότητα περαιτέρω αύξησης των θέσεων απασχόλησης μέσα από την συμπλήρωση των εμπορικών χρήσεων.
· Θα συμβάλλει στην εξέλιξη του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και θα συμβάλλει στην εναρμόνισή του με τις κρατούσες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Η εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης επικεντρώνεται σε θέματα πρόληψης (δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας κλπ.) και αποκατάστασης του περιβάλλοντος (διαμόρφωση ολοκληρωμένου αστικού κέντρου βάσει των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης) τόσο μέσα από την δημιουργία νέων χώρων πρασίνου όσο και μέσα από την ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση του αστικού χώρου, αποβαίνει προς όφελος τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.
Η Ανάπλαση της Κεντρικής Περιοχής εξασφαλίζει ευκαιρίες παραγωγικής απασχόλησης των πολιτών, σε συνάρτηση με την ισόρροπη πληθυσμιακή διάταξη και την δημογραφική ανανέωση και την βελτίωση των υποδομών στο σύνολο της πόλης και ιδιαίτερα στις περιοχές που παρουσιάζουν προβλήματα αναπτυξιακής υστέρησης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Γενικότερα, θα συντελέσει στην σύνδεση του αναπτυξιακού περιβαλλοντικού σχεδιασμού και την καλύτερη αξιοποίηση των εθνικών (Δημόσιων και Ιδιωτικών) Κοινοτικών πόρων.
ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η μελέτη εξυπηρετεί την ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του Δήμου και στην ορθή και τεκμηριωμένη επιλογή των αναγκαίων θεσμικών και χρηματοδοτικών εργαλείων για την επίτευξη των στόχων του, και είναι σε αντιστοιχία με τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό.
Συντελεί δε στην:
· Αύξηση της ελκυστικότητας της περιοχής - μετά την αναβάθμιση των υποδομών περιβάλλοντος – με αποτέλεσμα την βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας.
· Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης.
· Συμβολή στην χωρική, οικονομική και κοινωνική συνοχή.
· Εξασφάλιση ισότητας πρόσβασης στις υποδομές και στη γνώση.
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΔΗΜΟΥ
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, είναι μέλος του Συνδέσμου των 21 Δήμων για την Βιώσιμη Ανάπτυξη και η πολιτική του εναρμονίζεται πλήρως με τις Διεθνείς Πολιτικές και Συμβάσεις καθώς και με την Εθνική Πολιτική.
Ιδιαίτερα με τις Διεθνείς Συμβάσεις αξίζει να αναφέρουμε τα ακόλουθα:
· Agenda 21 του Ρίο: Ο Δήμος Νέου Ψυχικού είναι μέλος του IULA και του ICLEI, και δεσμεύεται μέσω αυτών για την εφαρμογή της LA21, ενώ παράλληλα έχει διακριθεί το 1997 από το CEMR στις Βρυξέλλες με το βραβείο Βιώσιμης Ευρωπαϊκής πόλης.
· ‘’Υγεία 21 και Υγιείς Πόλεις’’ της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας: Ο Δήμος Νέου Ψυχικού είναι μέλος του Εθνικού Δικτύου Υγιών Πόλεων και συμμετέχει και στο Παγκόσμιο Δίκτυο.
Εφαρμογή Αστικής Πόλης (Habitat Agenda) του ΟΗΕ (Κωνσταντινούπολη): Ο Δήμος Νέου Ψυχικού συμμετείχε και ήταν μια από τις τρεις ελληνικές πόλεις που διακρίθηκαν στο Συνέδριο της Κωνσταντινούπολης για την Habitat Agenda. Παράλληλα, συμμετέχει μέσω του Συνδέσμου των 21 ΟΤΑ σε εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων δράσης για την εφαρμογή της Habitat Agenda 21 και την λειτουργία Αστικού Παρατηρητηρίου μέσω χρηματοδοτουμένου προγράμματος από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλοντος Μέτρο 7.2.
Αθήνα, Οκτώβριος 2004
(κατατέθηκε στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε./Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού)
Στόχος αυτής της μελέτης είναι να τεκμηριώσει ότι η οριζόμενη περιοχή χρήζει ανάπλασης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 παρ. 3 του Ν. 2508/1997 «Βιώσιμη Οικιστική Ανάπτυξη των Πόλεων και Οικισμών της Χώρας και άλλες διατάξεις».
Αναλυτικότερα, για να χαρακτηρισθεί μια περιοχή ως περιοχή ανάπλασης πρέπει να ισχύουν οι περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες προβλημάτων:
· Μεγάλες κτιριακές πυκνότητες η μεγάλες ελλείψεις κοινόχρηστων χώρων και χώρων για κοινωφελείς χρήσεις.
· Συγκρούσεις χρήσεων γης η ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης των χρήσεων γης, ανάλογα με τις δυνατότητες και προοπτικές της περιοχής.
· Εντεινόμενη υποβάθμιση της αισθητικής και εν γένει της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής και των φυσικών της στοιχείων.
· Σοβαρά προβλήματα στο απόθεμα κατοικιών.
· Έλλειψη προστασίας και ανάδειξης των ιστορικών, αρχαιολογικών και πολιτιστικών στοιχείων και δραστηριοτήτων της περιοχής.
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΝΕΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με το Μητροπολιτικό κέντρο. Μαζί με το Δήμο Ψυχικού, αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου την πύλη προς τα βόρεια και βορειοανατολικό προάστια του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της πρωτεύουσας διαμέσου του άξονα της Λεωφόρου Κηφισίας.
Το Νοτιοανατολικό του άκρο βρίσκεται σε επαφή με τα δύο συγκροτήματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, που ανήκουν διοικητικά στο Δήμο της Αθήνας. Βρίσκεται σε διαδικασία, η αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων, ώστε να εκταθεί μέχρι την λεωφόρο Κατεχάκη. Οι Βορειοδυτική και Νοτιοανατολική πλευρά του, οριοθετούνται από τους δύο μεγάλους άξονες κυκλοφορίας της πρωτεύουσας, την Λεωφόρο Κηφισίας και τη Λεωφόρο Μεσογείων αντίστοιχα. Οι οδοί στις άλλες δύο πλευρές του αφενός δηλαδή οι οδοί Εθνικής Αντιστάσεως και Τζαβέλα στα Βορειοανατολικά και αφετέρου οι οδοί Σικελιανού και Νικολακοπούλου στα Νοτιοδυτικά, δεν αποτελούν και όριο αλλαγής χαρακτήρα του οικιστικού ιστού του με τις όμορες αστικές περιοχές.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ
Το Νέο Ψυχικό είναι σχετικά νέος οικισμός. Ιδρύθηκε την εποχή του μεσοπολέμου, με δύο αρχικούς πυρήνες, τον προσφυγικό συνοικισμό στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και τον Συνεταιρισμό Δημοσίων Υπαλλήλων στην περιοχή της Αγίας Σοφίας.
Η περιοχή άρχισε να κατοικείται και να κτίζεται αμέσως μετά το 1923, αλλά ως συγκροτημένος οικισμός εμφανίζεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1929. Το 1946 αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα (Ν.Δ. 107/16 ΦΕΚ 290Α’/26.09.1946), ενώ έγινε αναπροσαρμογή των διοικητικών του ορίων το 1955. Αρχικά υπαγόταν διοικητικά στον Δήμο Χαλανδρίου. Μετεξελίχθηκε σε Δήμο το 1982. Αναπτύχθηκε ως προάστιο με χαμηλούς συντελεστές δόμησης, στη δεκαετία του ‘50.
Σήμερα ο Δήμος Νέου Ψυχικού έχει έκταση 1.129,35 στρέμματα και πραγματικό πληθυσμό 15.000 κατοίκους. Η μέση πυκνότητα είναι 130 άτομα/εκτάριο, δείκτης που του προσδίδει σαφή αστικό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τους γειτονικούς Δήμους που διατηρούν αρκετά χαμηλότερες πυκνότητες κατοίκησης (π.χ. Ψυχικό 30 ατ./Ηα, Χαλάνδρι 70 ατ./Ηα). Απογράφονται περίπου 5.000 νοικοκυριά, πολλά από τα οποία διαβιούν ακόμη σε μονοκατοικίες (περίπου 500).
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Η δημογραφική σύνθεση εμφανίζει τους μέσους δείκτες γήρανσης του πληθυσμού που ισχύουν σε όλη την περιοχή των Βορειοανατολικών Δήμων της πρωτεύουσας, αφού τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αύξηση του ηλικιωμένου πληθυσμού άνω των 65 ετών και μία πτώση του παιδικού πληθυσμού κάτω των 15 ετών. Σταθερός μένει τα τελευταία χρόνια ο παραγωγικός πληθυσμός 15 - 65 ετών, ενώ εμφανίζεται μία αυξητική τάση στην εισερχόμενη από άλλες περιοχές απασχόληση, λόγω του χαρακτήρα της ανάπτυξης των οικιστικών μετώπων, κύρια της Λεωφόρου Κηφισίας με κτίρια υπερτοπικών λειτουργιών γραφείων, Τραπεζών, εμπορικών κέντρων κλπ.
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, (40%), στο οποίο περιλαμβάνεται και ένα ποσοστό 6,3% με μεταπτυχιακούς τίτλους.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων (76,6%) απασχολείται στον τριτογενή τομέα, κύρια στις υπηρεσίες. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται με αυξητικές τάσεις ανεργίας, που πλήττει κυρίως τους νέους και τις γυναίκες.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Στόχος της συγκεκριμένης μελέτης είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενέργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να αποκτήσει και στη συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και τους κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, ώστε να προβεί στην συνολική ανάπλαση της κεντρικής περιοχής του Δήμου.
Η περιοχή που ευρίσκονται τα συγκεκριμένα Οικοδομικά Τετράγωνα είναι η πλέον εμπορική ζώνη του Δήμου, σε επαφή με το θεσμοθετημένο Πολεοδομικό Κέντρο. Τα Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29. αποτελούν μια χωρική συνέχεια που έχουν την δυνατότητα να δράσουν ανασχετικά στις ισχυρότατες τάσεις επέκτασης των εμπορικών δραστηριοτήτων που ασκούν πιέσεις στην υφιστάμενη περιοχή κατοικίας. Το γεγονός αυτό, έχει επιδεινωθεί μετά από την νέα διευθέτηση του κόμβου του Φάρου με την ταπείνωση τμήματος της Λεωφόρου Κηφισίας και την κατάργηση ικανού τμήματος της παράπλευρης οδού εξυπηρέτησης.
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε χώρους κοινόχρηστου πρασίνου, σε κτίρια κοινωφελών χρήσεων και σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και γενικότερα σε ένα σύνολο μέτρων που κατά πρώτο θα ανακουφίσουν κατά δεύτερο θα αναπτύξουν αλλά και κατά τρίτο θα προστατέψουν την περιοχή. Αυτός είναι και ο σκοπός του συνολικού σχεδιασμού της περιοχής.
Το γενικό πλαίσιο της Μελέτης Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού είναι:
· Να καθορίσει το σύνολο των κατευθύνσεων, μέτρων, παρεμβάσεων και διαδικασιών πολεοδομικού, αρχιτεκτονικού, ειδικού αρχιτεκτονικού, κυκλοφοριακού, κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα που αποσκοπούν κυρίως στην βελτίωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων, την βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και την ανάδειξη των μορφολογικών και αισθητικών χαρακτηριστικών στοιχείων της περιοχής.
· Να θεσμοθετήσει το πρόγραμμα, τα μέσα παρεμβάσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα και τα ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη της περιοχής.
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού θα περιλαμβάνει:
Α. Ανάπλαση Κοινόχρηστων Χώρων
Α.1. Ανάπλαση του Ο.Τ. 15
Α.2. Ανάπλαση του Ο.Τ. 16
Α.3. Ανάπλαση του ΟΤ 29
Α.4. Ανάπλαση πλατείας Αθ. Χρυσοχόου
Β. Πιλοτικές Εφαρμογές
Β.1. Διερεύνηση εφαρμογής άρθρου 16 Ν. 2508/97
Β.2. Πιλοτικό Πρόγραμμα Ανάκτησης Αστικού Πρασίνου
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Το έργο εντάσσεται στους κάτωθι γενικούς στόχους του Μέτρου 7.1.:
· Η προστασία, αποκατάσταση και αποτελεσματική διαχείριση του περιβάλλοντος, η διαχείριση των οικολογικών και πολιτισμικών αποθεμάτων και η προβολή και ανάδειξη των συγκριτικών γεωγραφικών, φυσικών, παραγωγικών και πολιτιστικών πλεονεκτημάτων της χώρας.
· Η ενίσχυση της διαρκούς και ισόρροπης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας και της ανταγωνιστικής παρουσίας της στον ευρύτερο ευρωπαϊκό, μεσογειακό και βαλκανικό της περίγυρο.
Το έργο εντάσσεται στους κάτωθι ειδικούς στόχους του Μέτρου 7.1.
· Δράσεις για την οργάνωση του αστικού χώρου.
· Η εκπόνηση και εφαρμογή μελετών μεγάλων αστικών κέντρων μέσω ρυθμιστικών και κανονιστικών παρεμβάσεων, που σχετίζονται με τον αστικό και περιαστικό χώρο. Η επέκταση και διαχείριση του αστικού χώρου, μέσω της εκπόνησης Πολεοδομικών Μελετών, Γ.Π.Σ., προγραμμάτων οργάνωσης και παρέμβασης σε ειδικές ζώνες του αστικού χώρου και ρυθμιστικών σχεδίων των αστικών κέντρων. Υλοποίηση μελετών πράξεων εφαρμογής με την χρήση σύγχρονων τεχνικών και μεθόδων υλοποίησης πολεοδομικού σχεδιασμού
Οι παραπάνω στόχοι θα εφαρμοστούν με:
· Εκπόνηση ολοκληρωμένων μελετών (προμελέτη, οριστική και μελέτη εφαρμογής για τα Ο.Τ. 15, 29 και την Πλατεία Αθ. Χρυσοχόου καθώς και προμελέτη για το Ο.Τ. 16).
· Εφαρμογή Πιλοτικών Μεθόδων.
Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενάργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να:
· Αποκτήσει και στην συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, και
· Να προβεί στην συνολική ανάπλαση της περιοχής
Η περιοχή που είναι χωροθετημένα τα συγκεκριμένα Ο.Τ., είναι η πλέον εμπορική ζώνη του Δήμου (σε επαφή με το θεσμοθετημένο Πολεοδομικό Κέντρο). Η κεντρική αυτή περιοχή, δέχεται τις επιπτώσεις των μεγάλων έργων που έγιναν στα πλαίσια της προετοιμασίας της Αθήνας για την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται και σε πλήρες εμπορικό και διοικητικό κέντρο.
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, θα πρέπει κατά πρώτο από τώρα να προτείνει και να προωθήσει τα κατάλληλα μέτρα, όχι μόνο για την εξασφάλιση των συγκεκριμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, που κρίνονται σαν απαραίτητοι για την εύρυθμη γενικά λειτουργία της πόλης, αλλά και κατά δεύτερο να προετοιμάσει κατάλληλα την περιοχή για την βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία της.
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, σε χώρους πρασίνου και σε κτίρια κοινωφελών και διοικητικών χρήσεων. Επιπλέον θα πρέπει να προταθούν ρυθμίσεις που θα ανακουφίσουν, θα αναπτύξουν αλλά και θα προστατέψουν την περιοχή.
Η προώθηση των ανωτέρω δεν είναι δυνατό να προχωρήσει αποσπασματικά στις σημερινές συνθήκες, αλλά με βάση το δημοσιονομικό πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ πρέπει να διατυπωθεί ένα σχεδιασμός συνολικής ανάπτυξης, βασισμένο στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με τα αντίστοιχα στάδια υλοποίησης.
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού θα περιλαμβάνει:
Α. Ανάπλαση Κοινοχρήστων Χώρων
Α.1. Ανάπλαση στο Ο.Τ. 15: το συγκεκριμένο ΟΤ έχει συνολικό εμβαδόν 4.089,67 μ2 και ισχύει το ΦΕΚ 455Δ'/1989, με προβλεπόμενες χρήσεις κοινόχρηστο πράσινο και κοινωφελείς χρήσεις. Το υφιστάμενο διώροφο κτίριο που στέγαζε τα παλαιά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια «Πλάτων» μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί διατηρητέο, μια και διαθέτει πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία εποχής, να αποκατασταθεί και να χρησιμεύσει για στέγαση κοινωφελών δραστηριοτήτων. Τα υφιστάμενα μεταγενέστερα μονώροφα κτίσματα, δεν είναι διατηρητέα και μπορούν να κατεδαφιστούν και το σύνολο του οικοδομικού τετραγώνου να αποδοθεί σαν κοινόχρηστος χώρος με χρήση πρασίνου. Επιπλέον λόγω διατιθέμενου εμβαδού, μπορεί να εξεταστεί η εναλλακτική δυνατότητα δημιουργίας υπόγειου Δημοτικού Χώρου στάθμευσης. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου
Α.2. Ανάπλαση στο Ο.Τ. 16: το υπολειπόμενο τμήμα του ΟΤ 16 συνολικού εμβαδού 7.770,97 μ2, έχει χρήση αμιγούς κατοικίας. Υπάρχει παλαιότερη απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου που είχε θεσμοθετήσει στο εναπομένον τμήμα του ΟΤ 16 χρήσεις κοινόχρηστου πρασίνου και υπογείου Χώρου στάθμευσης (ΦΕΚ 294Δ’/6-5-1990). Ο υπόγειος Δημοτικός Χώρος Στάθμευσης, προεκτιμάται ότι θα πρέπει να έχει χωρητικότητα 300 θέσεων, σύμφωνα με παλαιότερη κυκλοφοριακή μελέτη του Δήμου Νέου Ψυχικού. Επιπλέον απαιτείται τροποποίηση του ισχύοντος ρυμοτομικού και έκδοση νέου ΦΕΚ., ενώ θα πρέπει να προβλεφθεί χώρος σταθμού μετρό. Η αποζημίωση των ιδιοκτητών μπορεί να εξασφαλιστεί εν μέρει από την δυνατότητα χρήσης και εκμετάλλευσης του garage παράλληλα με την αποζημίωση που θα προκύψει από την ενδεχόμενη μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Για την υλοποίησή του, παράλληλα με την εφαρμογή του νέου Αναπτυξιακού Νόμου , έχει εφαρμογή και η αναμενόμενη νομοθεσία για Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), ενώ είναι επιτακτική η εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.
Α.3. Ανάπλαση ΟΤ 29: Το ισχύον ΦΕΚ 259Δ'/1990 προβλέπει κοινόχρηστο χώρο και συγκεκριμένα χρήση πλατείας καθώς και πλευρικό πεζόδρομο, με συνολικό εμβαδόν 2.747,45 μ2. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής ενώ έχει εφαρμογή το πιλοτικό πρόγραμμα ανάκτησης πρασίνου.
Α.4. Ανάπλαση Πλατείας Αθ. Χρυσοχόου: το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο, εμβαδού 1.410,32 μ2, είναι ήδη κοινόχρηστο, είναι διαμορφωμένο σαν πλατεία, αλλά είναι ξεπερασμένο αισθητικά και δεν εντάσσεται λειτουργικά είτε στην υφιστάμενη κατάσταση είτε στην προβλεπόμενη ανάπλαση της περιοχής. Απαιτείται η εκπόνηση προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής.
Β. Πιλοτικές Εφαρμογές
Β.1. Διερεύνηση εφαρμογής Άρθρου 16 Ν. 2508/97: Η διερεύνηση και βελτίωση αυτού του θεσμικού εργαλείου, του Ν. 2508/97 εν προκειμένω, ώστε η πιλοτική αυτή εφαρμογή να οδηγήσει σε σειρά βελτιώσεων και προσαρμογών στα σημερινά δεδομένα, ώστε ο επικαιροποιημένος πλέον Νόμος να έχει δυνατότητα εφαρμογής στο ελληνικό δίκτυο Οικισμών. Δεν προβλέπεται η εφαρμογή του στην προτεινόμενη ανάπλαση. Παράλληλα απαιτείται η επικαιροποίηση του υφιστάμενου Κτηματολογίου στην συνολική έκταση του Δήμου Νέου Ψυχικού, λόγω του ότι δεν έχει ενημερωθεί από την περίοδο σύνταξης του.
Β.2. Πιλοτικό Πρόγραμμα Ανάκτησης Αστικού Πρασίνου: πρόγραμμα αγοράς χώρων μαζί με τα υφιστάμενα κτίσματα και απόδοση της κυριότητας στον οικείο Δήμο, με μοναδικό περιορισμό την υποχρεωτική θεσμοθέτηση σαν χρήση γης το κοινόχρηστο πράσινο. Η διερεύνηση και εφαρμογή του αυτού του πιλοτικού προγράμματος για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο, σε συνδυασμό με άλλες δυνατότητες εξεύρεσης πόρων, με στόχο την εξασφάλιση με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση οι προτεινόμενοι από την ανάπλαση κοινόχρηστοι χώροι δηλαδή τα Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
· Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 625Δ’/09.10.1989).
· Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 1021Δ’/09.10.1992).
· Τροποποίηση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 600Δ’/28.05.1993).
· Αναθεώρηση Εγκεκριμένου Ρυμοτομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 294Δ’/05.06.1990).
· Τροποποίηση Αναθεώρησης Εγκεκριμένου Ρυμοτομικού Σχεδίου (ΦΕΚ 165Δ’/12.04.1991).
· Τροποποίηση Ρυμοτομικού Σχεδίου Δήμου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 15 (ΦΕΚ 455Δ’/30.06.1989) – Χρήση: χώρος ανέγερσης κοινωφελών κτιρίων.
· Τροποποίηση Ρυμοτομικού Σχεδίου Δήμου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 29 (ΦΕΚ 259Δ’/05.08.1990) - Χρήση: πλατεία με πεζόδρομο πλάτους 4.00 μέτρων.
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 16 (ΦΕΚ 246Δ’/24.03.1988) - Χρήση: κοινόχρηστο πράσινο.
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού στο Ο.Τ. 16 και καθορισμός χρήσεων γης (ΦΕΚ 1068Δ’/09.03.1993) – Χρήση: χώρος πρασίνου πλάτους 20.00 μ., πεζόδρομος πλάτους 5,00 μ. και το υπόλοιπο οικοδομήσιμο.
· Ανάκληση της 13580/277/87/01.03.1988 Απόφασης Νομάρχη Ανατολικής Αττικής (ΦΕΚ 590Δ’/15.07.2002) – ανάκληση της τροποποίησης του Ο.Τ. 16 (ΦΕΚ 246Δ’/24.03.1988).
· Τροποποίηση Εγκεκριμένου Σχεδίου Νέου Ψυχικού σε τμήμα του Ο.Τ. 16 του Δήμου Νέου Ψυχικού (ΦΕΚ 223Δ’/02.02.2005) – άρση της απαλλοτρίωσης (ΦΕΚ 294Δ’/05.06.1990) και τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Η Μελέτη Ανάπλασης Κεντρικής Περιοχής Δήμου Νέου Ψυχικού :
· Θα καθορίσει το σύνολο των κατευθύνσεων, μέτρων, παρεμβάσεων και διαδικασιών πολεοδομικού, αρχιτεκτονικού, ειδικού αρχιτεκτονικού, κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα, που αποσκοπούν κυρίως στην βελτίωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων, την βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και την ανάδειξη των μορφολογικών και αισθητικών στοιχείων και χαρακτηριστικών της περιοχής.
· Θα θεσμοθετήσει το πρόγραμμα, τα μέσα επεμβάσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα και τα ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη της περιοχής.
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ – ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Από την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, έχουν προκύψει μεγάλες ανάγκες σε χώρους στάθμευσης, σε κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, σε χώρους πρασίνου και σε κτίρια κοινωφελών και διοικητικών χρήσεων. Επιπλέον θα πρέπει να προταθούν ρυθμίσεις που θα ανακουφίσουν, θα αναπτύξουν αλλά και θα προστατέψουν την περιοχή.
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, θα πρέπει κατά πρώτο από τώρα να προτείνει και να προωθήσει τα κατάλληλα μέτρα, όχι μόνο για την εξασφάλιση των συγκεκριμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, που κρίνονται σαν απαραίτητοι για την εύρυθμη γενικά λειτουργία της πόλης, αλλά και κατά δεύτερο να προετοιμάσει κατάλληλα την περιοχή για την βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία της.
Η προώθηση των ανωτέρω δεν είναι δυνατό να προχωρήσει αποσπασματικά στις σημερινές συνθήκες, αλλά με βάση το δημοσιονομικό πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ πρέπει να διατυπωθεί ένα σχεδιασμός συνολικής ανάπτυξης, βασισμένο στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με τα αντίστοιχα στάδια υλοποίησης.
Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να διερευνήσει και να προτείνει τις ενέργειες και τα μέτρα που πρέπει να προωθήσει ο Δήμος προκειμένου να:
· Αποκτήσει και στην συνέχεια να υλοποιήσει τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους των Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29, και
· Να προβεί στην συνολική ανάπλαση της περιοχής
Στα αναμενόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης μπορούμε να προσμετρήσουμε:
· Τρεις νέους χώρους κοινόχρηστου πρασίνου συνολικής έκτασης 14,5 στρεμμάτων (Ο.Τ. 15, Ο.Τ. 16 και Ο.Τ. 29).
· Έναν υπόγειο χώρο στάθμευσης χωρητικότητας τουλάχιστον 300 θέσεων στο Ο.Τ. 16., εγκεκριμένο από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
· Κτίριο Κοινωφελών Χρήσεων συνολικού εμβαδού 1000 τ.μ στο Ο.Τ. 15
· Αναβάθμιση και λειτουργική ενοποίηση υφιστάμενου κοινόχρηστου χώρου έκτασης 1,5 στρέμματος (Πλατεία Αθ. Χρυσοχόου)
Παράλληλα η εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης:
· Θα ολοκληρώσει το κέντρο της πόλης
· Θα αυξήσει το αστικό πράσινο
· Θα προστατεύσει το περιβάλλον
· Θα προστατεύσει και θα ενισχύσει τις υφιστάμενες χρήσεις γης και την αμιγή κατοικία, μέσω της χωροθέτησης και άλλων νέων υπαίθριων χώρων στάθμευσης καθώς και την δημιουργία νέων οδών ήπιας κυκλοφορίας.
· Θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας που απειλούνται λόγω της έλλειψης πρόσβασης που δημιουργήθηκε από τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις πέριξ του κόμβου του Φάρου Κηφισίας ενώ δίνει την δυνατότητα περαιτέρω αύξησης των θέσεων απασχόλησης μέσα από την συμπλήρωση των εμπορικών χρήσεων.
· Θα συμβάλλει στην εξέλιξη του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου και θα συμβάλλει στην εναρμόνισή του με τις κρατούσες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Η εφαρμογή της Μελέτης Ανάπλασης επικεντρώνεται σε θέματα πρόληψης (δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας κλπ.) και αποκατάστασης του περιβάλλοντος (διαμόρφωση ολοκληρωμένου αστικού κέντρου βάσει των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης) τόσο μέσα από την δημιουργία νέων χώρων πρασίνου όσο και μέσα από την ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση του αστικού χώρου, αποβαίνει προς όφελος τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.
Η Ανάπλαση της Κεντρικής Περιοχής εξασφαλίζει ευκαιρίες παραγωγικής απασχόλησης των πολιτών, σε συνάρτηση με την ισόρροπη πληθυσμιακή διάταξη και την δημογραφική ανανέωση και την βελτίωση των υποδομών στο σύνολο της πόλης και ιδιαίτερα στις περιοχές που παρουσιάζουν προβλήματα αναπτυξιακής υστέρησης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Γενικότερα, θα συντελέσει στην σύνδεση του αναπτυξιακού περιβαλλοντικού σχεδιασμού και την καλύτερη αξιοποίηση των εθνικών (Δημόσιων και Ιδιωτικών) Κοινοτικών πόρων.
ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η μελέτη εξυπηρετεί την ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του Δήμου και στην ορθή και τεκμηριωμένη επιλογή των αναγκαίων θεσμικών και χρηματοδοτικών εργαλείων για την επίτευξη των στόχων του, και είναι σε αντιστοιχία με τον Εθνικό και Περιφερειακό Σχεδιασμό.
Συντελεί δε στην:
· Αύξηση της ελκυστικότητας της περιοχής - μετά την αναβάθμιση των υποδομών περιβάλλοντος – με αποτέλεσμα την βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας.
· Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης.
· Συμβολή στην χωρική, οικονομική και κοινωνική συνοχή.
· Εξασφάλιση ισότητας πρόσβασης στις υποδομές και στη γνώση.
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΔΗΜΟΥ
Ο Δήμος Νέου Ψυχικού, είναι μέλος του Συνδέσμου των 21 Δήμων για την Βιώσιμη Ανάπτυξη και η πολιτική του εναρμονίζεται πλήρως με τις Διεθνείς Πολιτικές και Συμβάσεις καθώς και με την Εθνική Πολιτική.
Ιδιαίτερα με τις Διεθνείς Συμβάσεις αξίζει να αναφέρουμε τα ακόλουθα:
· Agenda 21 του Ρίο: Ο Δήμος Νέου Ψυχικού είναι μέλος του IULA και του ICLEI, και δεσμεύεται μέσω αυτών για την εφαρμογή της LA21, ενώ παράλληλα έχει διακριθεί το 1997 από το CEMR στις Βρυξέλλες με το βραβείο Βιώσιμης Ευρωπαϊκής πόλης.
· ‘’Υγεία 21 και Υγιείς Πόλεις’’ της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας: Ο Δήμος Νέου Ψυχικού είναι μέλος του Εθνικού Δικτύου Υγιών Πόλεων και συμμετέχει και στο Παγκόσμιο Δίκτυο.
Εφαρμογή Αστικής Πόλης (Habitat Agenda) του ΟΗΕ (Κωνσταντινούπολη): Ο Δήμος Νέου Ψυχικού συμμετείχε και ήταν μια από τις τρεις ελληνικές πόλεις που διακρίθηκαν στο Συνέδριο της Κωνσταντινούπολης για την Habitat Agenda. Παράλληλα, συμμετέχει μέσω του Συνδέσμου των 21 ΟΤΑ σε εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων δράσης για την εφαρμογή της Habitat Agenda 21 και την λειτουργία Αστικού Παρατηρητηρίου μέσω χρηματοδοτουμένου προγράμματος από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλοντος Μέτρο 7.2.
Αθήνα, Οκτώβριος 2004
(κατατέθηκε στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε./Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού)
