Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Χωροταξικού Σχεδίου Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο εν λόγω άξονας χαρακτηρίζεται ως δευτερεύων (περιφερειακής εμβέλειας) και συγκεκριμένα αναφέρεται σαν οδικός άξονας Καλαμάτα – Μεσσήνη – Πύλος – Γαργαλιάνοι – Φιλιατρά – Κυπαρισσία, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει την αναγκαιότητα σε επίπεδο Περιφερειακού (και κατ’ επέκταση Εθνικού) Σχεδιασμού την διέλευση του από την Μεσσήνη
Ο σκοπός του σχεδιασμού ενός τέτοιου δικτύου είναι :
1) Από άποψη κυκλοφορίας:
· Να εξυπηρετήσει τις υπάρχουσες και προβλεπόμενες κυκλοφοριακές ανάγκες
· Να έχει την απαιτούμενη χωρητικότητα
· Να επιτρέπει την κατά το δυνατόν ομοιόμορφη κίνηση των οχημάτων και να εξασφαλίζει την ασφάλεια
2) Από άποψη του ιδιοκτήτη του έργου:
Με γνώμονα την προφύλαξη του Δημοσίου συμφέροντος, να είναι η βέλτιστη δυνατή χάραξη τόσο οριζοντιογραφικά όσο και υψομετρικά ώστε με την αποφυγή δυσανάλογα υψηλού κόστους απαλλοτριώσεων και κατασκευής, να είναι ταχεία η περαίωση του έργου
3) Από την άποψη των συμφερόντων του πληθυσμού:
Η οδός κατασκευάζεται για να εξυπηρετήσει τους κατοίκους της περιοχής (μόνιμους και εποχιακούς) από την περιοχή την οποία διέρχεται, και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής, με τέτοιο τρόπο ώστε:
· Να υπάρχει προστασία του τοπίου
· Να υπάρχει προστασία γεωργικών καλλιεργειών και ιδιοκτησιών
· Να μην παραχωρηθούν μεγάλες εκτάσεις
· Να υπάρχει πλήρης εξυπηρέτηση από την οδό και τις εγκαταστάσεις της
· Να έχουν οι κάτοικοι άμεση σύνδεση με την οδό.
Α. ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΑΞΟΝΑΗ πρωταρχική σημασία και σκοπιμότητα του άξονα έχει αναγνωριστεί ,πρέπει όμως να γίνει ως βελτίωση του υπάρχοντα διότι:
· Ο δρόμος Καλαμάτα – Μεσσήνη – Ρυζόμυλος – Πύλος είναι ο βασικότερος οριζόντιος άξονας του νομού Μεσσηνίας
· Εξυπηρετεί ένα μεγάλο αριθμό οικισμών και αποτελεί το μοναδικό δρόμο προσπέλασης για τους περισσότερους κατοίκους του Δήμου Μεσσήνης
· Συμβάλλει καθοριστικά στην άρση της απομόνωσης της ενδοχώρας του Δήμου, διευκολύνοντας την ταχύτερη και οικονομικότερη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων και αποτελεί βασικό έργο υποδομής συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και του τουρισμού, που είναι οι βασικοί οικονομικοί πόροι του Δήμου Μεσσήνης
· Αναδεικνύει την ενδοχώρα και συμβάλλει στην ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΧΑΡΑΞΗΣΗ νέα χάραξη γίνεται σε παρθένο έδαφος αδιαφορώντας για τις υφιστάμενες ιδιοκτησίες, την γεωργική γη, τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
· Θα απαιτήσει ένα τεράστιο κόστος απαλλοτριώσεων
· Ανεβάζει την δαπάνη κατασκευής άρα δυσχεραίνει την άμεση χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου
· Θα εξυπηρετήσει μόνο για την σύνδεση της Πύλου με την Καλαμάτα μην προσφέροντας τίποτα πέρα από οικολογική αλλοίωση στους κατοίκους της Μεσσήνης.
Το βασικό μέλημα της δημιουργίας ενός νέου άξονα, κατά την κρίση μας δεν πρέπει να είναι η χάραξη ενός δρόμου διέλευσης και μετακινήσεων μόνο, στην ουσία από την μία πόλη (την Πύλο) στην άλλη (στην Καλαμάτα), αλλά ενός δικτύου που συνολικά να δέχεται και να εξυπηρετεί μεταφορές, πράγμα που κοιτώντας την νέα χάραξη στον χάρτη και συνδυάζοντάς την με τις γνωστές και δεδομένες τάσεις στους χώρους ανάπτυξης της περιοχής, κάθε άλλο παρά αυτό το σκεπτικό φαίνεται να εξυπηρετεί.
Θεωρούμε ότι ο παραπάνω δρόμος, αφενός λόγω χάραξης (μια ευθεία 10 χλμ., είναι μάλλον κουραστική και ίσως χαρακτηριστεί από τους Συγκοινωνιολόγους και επικίνδυνη), αλλά και αφετέρου λόγω υπέρογκων αποζημιώσεων που θα προκύψουν, και ανασταλτικών για την ενιαία και ομαλή ανάπτυξη της περιοχής όρων και παραγόντων που θα επιβληθούν και θα δημιουργηθούν (ζώνες εκατέρωθεν του δρόμου, διασταυρώσεις, πιθανότατα ανισόπεδες, κλπ.), μάλλον ασύμφορος προκύπτει. Σε αντιδιαστολή της παραπάνω διέλευσης, θα προέκυπτε λιγότερο οδυνηρό – κατά την κρίση μας - η δημιουργία παρακαμπτηρίου στην Πόλη της Μεσσήνης και ίσως σε αντίστοιχα σημεία των άλλων οικισμών με ανάλογη βελτίωση της χάραξης όπου χρειαστεί, χωρίς αφενός να δαπανηθούν υπέρογκα κονδύλια αλλά και διατηρώντας αφετέρου τον ήδη υπάρχοντα χαρακτήρα λειτουργίας της περιοχής . Η παραπάνω εναλλακτική λύση, θα διευκολύνει τις κινήσεις - με τις βελτιώσεις που θα εφαρμοστούν – και θα επιταχύνει τις όποιες προγραμματισμένες δραστηριοποιήσεις της περιοχής, χωρίς να δράσει αποθαρρυντικά στην ομαλή ροή της ανάπτυξης.
Με βάση λοιπόν το δεδομένο ότι το δίκτυο μεταφορών συνιστά μεν ένα ισχυρό μέσο ανάπτυξης, αλλά όχι τον τελικό στόχο, δηλαδή – στην περίπτωσή μας - ότι η χάραξη και κατασκευή των όποιων μεταφορικών έργων πρέπει να ενεργοποιηθεί ως επακόλουθο της ανάπτυξης και όχι αυτή η τελευταία ως επακόλουθο των έργων.
Κλείνοντας την παρέμβασή μας αυτή τονίζουμε ότι όλες οι προσπάθειες βελτίωσης της υποδομής ενός χώρου πρέπει να στοχεύουν στο να αναδειχθεί ο χώρος με γνώμονα τα υφιστάμενα δεδομένα και τις αναπτυξιακές τάσεις του τόπου και όχι απλά να εξυπηρετήσει σαν χώρος διέλευσης .-
Αθήνα, Ιούλιος 2004
Ο σκοπός του σχεδιασμού ενός τέτοιου δικτύου είναι :
1) Από άποψη κυκλοφορίας:
· Να εξυπηρετήσει τις υπάρχουσες και προβλεπόμενες κυκλοφοριακές ανάγκες
· Να έχει την απαιτούμενη χωρητικότητα
· Να επιτρέπει την κατά το δυνατόν ομοιόμορφη κίνηση των οχημάτων και να εξασφαλίζει την ασφάλεια
2) Από άποψη του ιδιοκτήτη του έργου:
Με γνώμονα την προφύλαξη του Δημοσίου συμφέροντος, να είναι η βέλτιστη δυνατή χάραξη τόσο οριζοντιογραφικά όσο και υψομετρικά ώστε με την αποφυγή δυσανάλογα υψηλού κόστους απαλλοτριώσεων και κατασκευής, να είναι ταχεία η περαίωση του έργου
3) Από την άποψη των συμφερόντων του πληθυσμού:
Η οδός κατασκευάζεται για να εξυπηρετήσει τους κατοίκους της περιοχής (μόνιμους και εποχιακούς) από την περιοχή την οποία διέρχεται, και να συμβάλλει στην ανάπτυξη της περιοχής, με τέτοιο τρόπο ώστε:
· Να υπάρχει προστασία του τοπίου
· Να υπάρχει προστασία γεωργικών καλλιεργειών και ιδιοκτησιών
· Να μην παραχωρηθούν μεγάλες εκτάσεις
· Να υπάρχει πλήρης εξυπηρέτηση από την οδό και τις εγκαταστάσεις της
· Να έχουν οι κάτοικοι άμεση σύνδεση με την οδό.
Α. ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΑΞΟΝΑΗ πρωταρχική σημασία και σκοπιμότητα του άξονα έχει αναγνωριστεί ,πρέπει όμως να γίνει ως βελτίωση του υπάρχοντα διότι:
· Ο δρόμος Καλαμάτα – Μεσσήνη – Ρυζόμυλος – Πύλος είναι ο βασικότερος οριζόντιος άξονας του νομού Μεσσηνίας
· Εξυπηρετεί ένα μεγάλο αριθμό οικισμών και αποτελεί το μοναδικό δρόμο προσπέλασης για τους περισσότερους κατοίκους του Δήμου Μεσσήνης
· Συμβάλλει καθοριστικά στην άρση της απομόνωσης της ενδοχώρας του Δήμου, διευκολύνοντας την ταχύτερη και οικονομικότερη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων και αποτελεί βασικό έργο υποδομής συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και του τουρισμού, που είναι οι βασικοί οικονομικοί πόροι του Δήμου Μεσσήνης
· Αναδεικνύει την ενδοχώρα και συμβάλλει στην ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΧΑΡΑΞΗΣΗ νέα χάραξη γίνεται σε παρθένο έδαφος αδιαφορώντας για τις υφιστάμενες ιδιοκτησίες, την γεωργική γη, τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
· Θα απαιτήσει ένα τεράστιο κόστος απαλλοτριώσεων
· Ανεβάζει την δαπάνη κατασκευής άρα δυσχεραίνει την άμεση χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου
· Θα εξυπηρετήσει μόνο για την σύνδεση της Πύλου με την Καλαμάτα μην προσφέροντας τίποτα πέρα από οικολογική αλλοίωση στους κατοίκους της Μεσσήνης.
Το βασικό μέλημα της δημιουργίας ενός νέου άξονα, κατά την κρίση μας δεν πρέπει να είναι η χάραξη ενός δρόμου διέλευσης και μετακινήσεων μόνο, στην ουσία από την μία πόλη (την Πύλο) στην άλλη (στην Καλαμάτα), αλλά ενός δικτύου που συνολικά να δέχεται και να εξυπηρετεί μεταφορές, πράγμα που κοιτώντας την νέα χάραξη στον χάρτη και συνδυάζοντάς την με τις γνωστές και δεδομένες τάσεις στους χώρους ανάπτυξης της περιοχής, κάθε άλλο παρά αυτό το σκεπτικό φαίνεται να εξυπηρετεί.
Θεωρούμε ότι ο παραπάνω δρόμος, αφενός λόγω χάραξης (μια ευθεία 10 χλμ., είναι μάλλον κουραστική και ίσως χαρακτηριστεί από τους Συγκοινωνιολόγους και επικίνδυνη), αλλά και αφετέρου λόγω υπέρογκων αποζημιώσεων που θα προκύψουν, και ανασταλτικών για την ενιαία και ομαλή ανάπτυξη της περιοχής όρων και παραγόντων που θα επιβληθούν και θα δημιουργηθούν (ζώνες εκατέρωθεν του δρόμου, διασταυρώσεις, πιθανότατα ανισόπεδες, κλπ.), μάλλον ασύμφορος προκύπτει. Σε αντιδιαστολή της παραπάνω διέλευσης, θα προέκυπτε λιγότερο οδυνηρό – κατά την κρίση μας - η δημιουργία παρακαμπτηρίου στην Πόλη της Μεσσήνης και ίσως σε αντίστοιχα σημεία των άλλων οικισμών με ανάλογη βελτίωση της χάραξης όπου χρειαστεί, χωρίς αφενός να δαπανηθούν υπέρογκα κονδύλια αλλά και διατηρώντας αφετέρου τον ήδη υπάρχοντα χαρακτήρα λειτουργίας της περιοχής . Η παραπάνω εναλλακτική λύση, θα διευκολύνει τις κινήσεις - με τις βελτιώσεις που θα εφαρμοστούν – και θα επιταχύνει τις όποιες προγραμματισμένες δραστηριοποιήσεις της περιοχής, χωρίς να δράσει αποθαρρυντικά στην ομαλή ροή της ανάπτυξης.
Με βάση λοιπόν το δεδομένο ότι το δίκτυο μεταφορών συνιστά μεν ένα ισχυρό μέσο ανάπτυξης, αλλά όχι τον τελικό στόχο, δηλαδή – στην περίπτωσή μας - ότι η χάραξη και κατασκευή των όποιων μεταφορικών έργων πρέπει να ενεργοποιηθεί ως επακόλουθο της ανάπτυξης και όχι αυτή η τελευταία ως επακόλουθο των έργων.
Κλείνοντας την παρέμβασή μας αυτή τονίζουμε ότι όλες οι προσπάθειες βελτίωσης της υποδομής ενός χώρου πρέπει να στοχεύουν στο να αναδειχθεί ο χώρος με γνώμονα τα υφιστάμενα δεδομένα και τις αναπτυξιακές τάσεις του τόπου και όχι απλά να εξυπηρετήσει σαν χώρος διέλευσης .-
Αθήνα, Ιούλιος 2004
