Στη νέα παγκοσμιοποιημένη οικονομία, αιχμή του δόρατος της ανταγωνιστικότητας των εθνικών οικονομιών είναι τα μητροπολιτικά αστικά κέντρα. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, όπου το ήμισυ περίπου του πληθυσμού κατοικεί σε μερικές εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Αθήνα, και το σύνολο σχεδόν των κέντρων λήψης αποφάσεων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα επίσης συγκεντρώνονται κυρίως στην Αττική, η προηγούμενη διαπίστωση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη.
1.1. Π.Ε.Π. Αττικής
Το Π.Ε.Π. Αττικής αποτελεί ίσως το σημαντικότερο Πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί για την ευρύτερη περιοχή. Το Π.Ε.Π. Αττικής αποτελεί τη μεγαλύτερη ίσως αναπτυξιακή προοπτική για την περιοχή, καθώς οι συνολικοί πόροι που αναμένεται να επενδυθούν θα ανέρθουν στα 1.534 MEur.
Κεντρικός στόχος του ΠΕΠ Αττικής, ο οποίος υποστηρίζεται και από άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Γ’ ΚΠΣ, είναι η ανάδειξη της Αθήνας σε πόλο ανάπτυξης ευρωπαϊκής εμβέλειας.
1.2. Άξονες Προτεραιότητας Π.Ε.Π.
Το Π.Ε.Π. Αττικής υλοποιείται από 6 Άξονες προτεραιότητας που επιμερίζονται σε 31 Μέτρα:
1) Διεύρυνση του διεθνούς ρόλου της Πρωτεύουσας.
2) Αποκατάσταση της Ποιότητας Ζωής και του Περιβάλλοντος (περιλαμβάνει υποδομές περιβαλλοντικού χαρακτήρα και δράσεις προστασίας του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος).
3) Μείωση της ανεργίας και αντιμετώπιση του Κοινωνικού Αποκλεισμού).
4) Μείωση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, με έμφαση στις δυτικές περιοχές, στις εσωτερικές ζώνες και στο νησιωτικό χώρο της Περιφέρειας Αττικής.
5) Αποκατάσταση των επιπτώσεων από τον σεισμό του 1999 στην Αττική.
6) Τεχνική Βοήθεια.
1.3. Ένταξη στο Π.Ε.Π.
Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να σημειωθεί ότι οι διαδικασίες ένταξης ενός έργου στα Π.Ε.Π. του Γ’ Κ.Π.Σ. έχουν διαφοροποιηθεί αρκετά σε σχέση με τις αντίστοιχες διαδικασίες που ίσχυαν κατά την υλοποίηση των αντίστοιχων Προγραμμάτων του Β’ Κ.Π.Σ..
Κυρίαρχο κριτήριο για την ένταξη ενός έργου στο Π.Ε.Π. είναι ο «βαθμός ωρίμανσης», στοιχείο το οποίο τεκμηριώνεται με την ύπαρξη αντίστοιχων μελετών, εγκρίσεων και αδειών από την πλευρά του Δήμου.
2.1. Άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα
Εκτός του ΠΕΠ Αττικής, οι Δήμοι ή τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού και Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύονται από τους τελευταίους μπορούν να συμμετάσχουν και στα ακόλουθα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (Εθνικής Εμβέλειας):
Αξονας 1. Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων και προώθηση της απασχόλησης
· Ε.Π. «Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση»
· Ε.Π. «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση»
Αξονας 2. Μεταφορές
· Ε.Π. «Οδικοί Άξονες, Λιμένες, Αστική Ανάπτυξη»
· Ε.Π. «Σιδηρόδρομοι, Αερολιμένες και Αστικές Συγκοινωνίες»
Αξονας 3. Βελτίωση Ανταγωνιστικότητας
· Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα»
Αξονας 4. Ανάπτυξη της Υπαίθρου και Αλιεία
· Ε.Π. «Αγροτική Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου»
· Ε.Π. «Αλιεία»
· «Έγγραφο Προγραμματισμού Αγροτικής Ανάπτυξης»
Αξονας 5. Βελτίωση Ποιότητας Ζωής
· Ε.Π. «Περιβάλλον»
· Ε.Π. «Πολιτισμός»
· Ε.Π. «Υγεία – Πρόνοια»
Αξονας 6. Κοινωνία της Πληροφορίας
· Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας»
Αξονας 7. Περιφερειακή Ανάπτυξη
· Ε.Π. Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
· Ε.Π. Αττικής
· Ε.Π. Βορείου Αιγαίου
· Ε.Π. Δυτικής Ελλάδας
· Ε.Π. Δυτικής Μακεδονίας
· Ε.Π. Ηπείρου
· Ε.Π. Θεσσαλίας
· Ε.Π. Ιονίων Νήσων
· Ε.Π. Κεντρικής Μακεδονίας
· Ε.Π. Κρήτης
· Ε.Π. Νοτίου Αιγαίου
· Ε.Π. Πελοποννήσου
· Ε.Π. Στερεάς Ελλάδος
1.1. Π.Ε.Π. Αττικής
Το Π.Ε.Π. Αττικής αποτελεί ίσως το σημαντικότερο Πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί για την ευρύτερη περιοχή. Το Π.Ε.Π. Αττικής αποτελεί τη μεγαλύτερη ίσως αναπτυξιακή προοπτική για την περιοχή, καθώς οι συνολικοί πόροι που αναμένεται να επενδυθούν θα ανέρθουν στα 1.534 MEur.
Κεντρικός στόχος του ΠΕΠ Αττικής, ο οποίος υποστηρίζεται και από άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Γ’ ΚΠΣ, είναι η ανάδειξη της Αθήνας σε πόλο ανάπτυξης ευρωπαϊκής εμβέλειας.
1.2. Άξονες Προτεραιότητας Π.Ε.Π.
Το Π.Ε.Π. Αττικής υλοποιείται από 6 Άξονες προτεραιότητας που επιμερίζονται σε 31 Μέτρα:
1) Διεύρυνση του διεθνούς ρόλου της Πρωτεύουσας.
2) Αποκατάσταση της Ποιότητας Ζωής και του Περιβάλλοντος (περιλαμβάνει υποδομές περιβαλλοντικού χαρακτήρα και δράσεις προστασίας του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος).
3) Μείωση της ανεργίας και αντιμετώπιση του Κοινωνικού Αποκλεισμού).
4) Μείωση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, με έμφαση στις δυτικές περιοχές, στις εσωτερικές ζώνες και στο νησιωτικό χώρο της Περιφέρειας Αττικής.
5) Αποκατάσταση των επιπτώσεων από τον σεισμό του 1999 στην Αττική.
6) Τεχνική Βοήθεια.
1.3. Ένταξη στο Π.Ε.Π.
Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να σημειωθεί ότι οι διαδικασίες ένταξης ενός έργου στα Π.Ε.Π. του Γ’ Κ.Π.Σ. έχουν διαφοροποιηθεί αρκετά σε σχέση με τις αντίστοιχες διαδικασίες που ίσχυαν κατά την υλοποίηση των αντίστοιχων Προγραμμάτων του Β’ Κ.Π.Σ..
Κυρίαρχο κριτήριο για την ένταξη ενός έργου στο Π.Ε.Π. είναι ο «βαθμός ωρίμανσης», στοιχείο το οποίο τεκμηριώνεται με την ύπαρξη αντίστοιχων μελετών, εγκρίσεων και αδειών από την πλευρά του Δήμου.
2.1. Άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα
Εκτός του ΠΕΠ Αττικής, οι Δήμοι ή τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού και Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύονται από τους τελευταίους μπορούν να συμμετάσχουν και στα ακόλουθα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (Εθνικής Εμβέλειας):
Αξονας 1. Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων και προώθηση της απασχόλησης
· Ε.Π. «Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση»
· Ε.Π. «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση»
Αξονας 2. Μεταφορές
· Ε.Π. «Οδικοί Άξονες, Λιμένες, Αστική Ανάπτυξη»
· Ε.Π. «Σιδηρόδρομοι, Αερολιμένες και Αστικές Συγκοινωνίες»
Αξονας 3. Βελτίωση Ανταγωνιστικότητας
· Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα»
Αξονας 4. Ανάπτυξη της Υπαίθρου και Αλιεία
· Ε.Π. «Αγροτική Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου»
· Ε.Π. «Αλιεία»
· «Έγγραφο Προγραμματισμού Αγροτικής Ανάπτυξης»
Αξονας 5. Βελτίωση Ποιότητας Ζωής
· Ε.Π. «Περιβάλλον»
· Ε.Π. «Πολιτισμός»
· Ε.Π. «Υγεία – Πρόνοια»
Αξονας 6. Κοινωνία της Πληροφορίας
· Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας»
Αξονας 7. Περιφερειακή Ανάπτυξη
· Ε.Π. Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
· Ε.Π. Αττικής
· Ε.Π. Βορείου Αιγαίου
· Ε.Π. Δυτικής Ελλάδας
· Ε.Π. Δυτικής Μακεδονίας
· Ε.Π. Ηπείρου
· Ε.Π. Θεσσαλίας
· Ε.Π. Ιονίων Νήσων
· Ε.Π. Κεντρικής Μακεδονίας
· Ε.Π. Κρήτης
· Ε.Π. Νοτίου Αιγαίου
· Ε.Π. Πελοποννήσου
· Ε.Π. Στερεάς Ελλάδος