Ιανουαρίου 01, 2004

Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα

1.1. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το θεσμικό πλαίσιο των ΣΔΙΤ ολοκληρώθηκε στη διάρκεια της διετίας 2004 – 2005 και περιλαμβάνει :
· Τον Ν. 3389/2005 «Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα», στον οποίο λαμβάνονται υπόψη οι διατάξεις του ν. 2414/1996 (ΦΕΚ Α' 135/1996) και οι διατάξεις των Οδηγιών 2000/52 (L 193 - 29/07/2000), 2004/18 (L 134 - 30/04/2004). Ο Ν. 3389/2005 συμπεριέλαβε τις κάτωθι εξελίξεις στην Κοινοτική Νομοθεσία :
· Τη διερεύνηση της Επιτροπής της ΕΕ, αν οι ΣΔΙΤ εμπίπτουν στην κοινοτική νομοθεσία και αν ο κοινοτικός νομοθέτης οφείλει να παρεμβαίνει ως εγγυητής στους ιδιώτες για καλύτερη πρόσβαση στις Συμπράξεις με το Δημόσιο, σε καθεστώς νομικής βεβαιότητας και πραγματικού ανταγωνισμού (Πράσινη Βίβλο : ΣΔΙΤ / Ευρωπαϊκό Δίκαιο Δημόσιων Συμβάσεων – Παραχωρήσεων).
· Οι Οδηγίες 92/50/ΕΟΚ (με εξαίρεση το Άρθρο 41), 93/36/ΕΟΚ και 93/37/ΕΟΚ παύουν να ισχύουν από τις 31.01.2006, που είναι και η καταληκτική ημερομηνία ενσωμάτωσης στην ελληνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ.
· Ο συνδυασμός των ανωτέρω, δημιούργησε νομική αβεβαιότητα, ως προς το αν η ανάθεση των ΣΔΙΤ θα πρέπει να γίνεται με αναφορά στις σχετικές Οδηγίες και εφόσον γίνεται αυτή η αναφορά, τότε ποιες Οδηγίες πρέπει να εφαρμοστούν. Προτιμήθηκε η ενσωμάτωση των βασικών διατάξεων της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ στο Ν. 3389/2005, ώστε να αποφευχθούν πιθανά προβλήματα και θεσμικές παρεμβάσεις στο μέλλον.
· Τον Ν. 3299/2004 «Παροχή Κινήτρων Ιδιωτικών Επενδύσεων», ο οποίος λειτουργεί συμπληρωματικά στη χρηματοδότηση επιλέξιμων κατηγοριών επενδύσεων, με γεωγραφικά και λοιπά κριτήρια.
· Το άρθρο 2 «Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΘΗΣΕΑΣ», του Ν. 3274/2004, όπου δίδεται αρμοδιότητα στους ΟΤΑ για ΣΔΙΤ και χρηματοδοτούνται υπηρεσίες προετοιμασίας των διαδικασιών ωρίμανσης – υλοποίησης τους (Προσυμβατικές και Συμβατικές).
· Τον Ν. 3342/2005 «Βιώσιμη ανάπτυξη - αξιοποίηση Ολυμπιακών εγκαταστάσεων», όπου εμπεριέχονται θεσμικές παρεμβάσεις για την υλοποίηση έργων / υπηρεσιών μέσω ΣΔΙΤ.
· Συμπληρωματικά λειτουργούν ή θα λειτουργήσουν μετά την ολοκλήρωση τους : το Κτηματολόγιο, το θεσμικό πλαίσιο με τις πολεοδομικές ρυθμίσεις, οι ρυθμίσεις της ΚΕΔ για τα Δημόσια Ακίνητα, κλπ.

1.2. ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΣΔΙΤ

1.2.1. Απορρίμματα : Ο τομέας αυτός θεωρείται αιχμής, με κομβικό σημείο η εγκατάλειψη των ΧΥΤΑ (μη χρηματοδότηση από Ταμείο Συνοχής) και η κατεύθυνση προς τους ΧΥΤΥ. Εκτιμάται ότι στα προσεχή χρόνια θα έχουν εφαρμογή μέθοδοι και τεχνολογίες διαχείρισης, όπως η κομποστοποίηση, αναερόβια ζύμωση με παραγωγή ενέργειας, καύση, πυρόλυση και αεριοποίηση. Ζήτημα σοβαρό και προς διερεύνηση, αποτελεί η δυνατότητα υλοποίησης σχετικών πρωτοβουλιών από μεμονωμένους ΟΤΑ (τεχνική και οικονομική μελέτη), δεδομένων των προβλημάτων που παρατηρούνται στον τομέα αυτό στο σύνολο σχεδόν της χώρας. Το αντικείμενο του τομέα αυτού, αφορά, μηχανική και βιολογική επεξεργασία των Μικτών Οικιακών Απορριμμάτων (SRF: βιολογική επεξεργασία - διαχωρισμός απορριμμάτων και χρήση του παραγόμενου σταθεροποιημένου υλικού, σαν υλικό επικάλυψης σε ΧΥΤΑ ή σαν εδαφοβελτιωτικό, ή σαν καύσιμο υλικό, ή σαν στέρεο καύσιμο σε τσιμεντάδικα, κλπ και RDF: βιολογική και μηχανική επεξεργασία παραγωγής στέρεου καυσίμου για παραγωγή ενέργειας ή εναλλακτικά σαν στέρεο καύσιμο σε τσιμεντάδικα), διαχείριση και ξήρανση λυματολάσπης, βιομάζα, και γενικότερα κάθε άλλο έργο ή υπηρεσία που μπορεί να ενταχθεί σε αυτή την κατηγορία. Βασικό ζητούμενο η ένταξη του στον Ν. 3299/2004, μέσω του οποίου θα υπάρξει επιχορήγηση κατηγοριών επενδύσεων και επιλέξιμων δαπανών, ωστόσο στην περίπτωση έργου ΣΔΙΤ με ένταξη στον Ν. 3389/2005 η χρηματοδότηση του δεν συνδέεται με τον Ν. 3299/2004.
1.2.2. Ύδρευση – Αποχέτευση – Βιολογικοί : Αφορά την ολοκλήρωση της κατασκευής (εφόσον απαιτείται και δεν έχει ενταχθεί σαν Συμβατικό Δημόσιο Έργο), την συντήρηση και την λειτουργία, των ανωτέρω βασικών υποδομών. Θα μπορούσε να αφορά και επιμέρους δίκτυα ύδρευσης, δίκτυα αποχέτευσης, βιολογικούς καθαρισμούς, μονάδες αφαλάτωσης και γενικότερα κάθε έργο ή υπηρεσία η οποία μπορεί να ενταχθεί σε αυτή την κατηγορία. Ο τομέας αυτός φαίνεται να είναι υψηλής ζήτησης στην περιφέρεια, αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα ένταξης σε αρκετές περιπτώσεις εξαιτίας έλλειψης πόρων, και μέσω των διατάξεων του Ν. 3389/2005 και ειδικότερα των ειδικών ρυθμίσεων και αποφάσεων της ΔΕΣΔΙΤ, ο επενδυτής θα έχει την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου για θέματα συγχρηματοδότησης και καθορισμού τελών χρήσης.
1.2.3. Υγεία – Κοινωνική Αλληλεγγύη : Αφορά, νοσοκομεία, κέντρα υγείας, γηροκομεία, ειδικές μονάδες παροχής ιατρικών υπηρεσιών, πληροφοριακά συστήματα, και κάθε άλλο έργο ή υπηρεσία που εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία.
1.2.4. Ενέργεια : Αφορά, αιολικά πάρκα, υδροηλεκτρικούς σταθμούς, τηλεθέρμανση, φωτοβολταικά, επεξεργασία μικτών οικιακών απορριμμάτων (καύση SRF ή RDF , επεξεργασία βιοκαυσίμων ή στερεών καυσίμων από βιομάζα και γενικά κάθε άλλη εναλλακτική πηγή ή ήπια μορφή παραγωγής ενέργειας.
1.2.5. Ανακύκλωση : Ο τομέας αυτός φαίνεται να έχει σημαντικό ενδιαφέρον και εκτιμάται ότι θα υπάρξουν σοβαρές εξελίξεις και μπορεί να ενταχθεί σε ΣΔΙΤ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην ανακύκλωση αυτοκινήτων, δηλαδή η αποσυναρμολόγηση, ο διαχωρισμός των υλικών, η χύτευση των διαχωριζόμενων υλικών και πλήθος άλλων συναφών δραστηριοτήτων (χρήση για παράδειγμα των ελαστικών για πρόσμιξη σε ασφαλτοτάπητες, για ηχομονωτικές – θερμομονωτικές κατασκευές, κλπ). Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχει η ΕΔΟΕ (Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδας), η οποία αποτελεί μια μην κερδοσκοπική εταιρεία, χρηματοδοτούμενη από τους αντιπροσώπους – εισαγωγείς αυτοκινήτων.
1.2.6. Θαλάσσιες Υποδομές: Αφορά, τουριστικούς λιμένες, αλιευτικά καταφύγια, μονάδες επισκευής και διαχείμασης σκαφών αναψυχής, χερσαίες βασικές υποδομές, αξιοποίηση ακτών και των υποδομών τους, και γενικότερα κάθε έργο ή υπηρεσία που έχει σχέση με την θάλασσα και τον αιγιαλό.
1.2.7. Αστικές Αναπλάσεις: Αφορά αναπλάσεις αστικών κέντρων, πλατειών, πεζόδρομων, πάρκων αναψυχής, και γενικότερα κάθε άλλης εγκατάστασης η οποία θα μπορούσε να έχει ανταποδοτικότητα και η διαχείριση – συντήρηση της δημιουργεί κόστος στο Δημόσιο το οποίο δεν μπορεί να αναλάβει.
1.2.8. Πολιτισμός – Ανάδειξη Ιστορικής Κληρονομιάς: Αφορά την θεματική προσέγγιση έργων, όπως Λυρική Σκηνή, Μουσεία, Κέντρα Γνώσης – Ενημέρωσης, Παραδοσιακές Γειτονιές και στην γενίκευση τους τα Θεματικά Πάρκα με έμφαση στην Χωροταξία – Πολεοδόμηση και Αειφόρο Ανάπτυξη εκτάσεων που ανήκουν στο Δημόσιο (ΟΤΑ, Οργανισμοί, κλπ). Στην πλήρη εφαρμογή και σε όρους βιώσιμης ανάπτυξης συνδυάζεται και με την κατασκευή οικιών, κύρια δευτερεύουσας κατοικίας.
1.2.9. Κατασκευή Χώρων για Στάθμευση Οχημάτων : Αφορά την ανέγερση Σταθμών Υπέργειων ή Υπόγειων για την στάθμευση οχημάτων, σε περιοχές με αυξημένο κυκλοφοριακό φόρτο, δημοτικούς σταθμούς στάθμευσης οχημάτων και περιλαμβάνουν και κάθε άλλη συμπληρωματική επένδυση (εμπορικοί χώροι, ή χώροι αναψυχής, κλπ) στο ακίνητο, ανάλογα με την μορφή του και τους εκάστοτε όρους δόμησης.
1.2.10. Στέγαση Δημόσιων Υπηρεσιών : Αφορά τη μεταφορά βασικών εγκαταστάσεων, όπως τα αρχηγεία των σωμάτων ασφαλείας, οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, οι ΟΤΑ, κλπ, Ακαδημίες και σχολές σωμάτων ασφαλείας και λοιπών Δημόσιων Φορέων, για την στέγαση όλων των εκπαιδευτικών λειτουργιών τους, κλπ). Σε αυτή την περίπτωση παίζει σημαντικό ρόλο και το πρόσφατο Σχέδιο Νόμου της ΚΕΔ για το ακίνητα του Δημόσιου Τομέα, δηλαδή το sale & lease back (αφορούν τόσο τα ακίνητα που έχει στην κατοχή της η ΚΕΔ, όσο και ακίνητα νοσοκομείων, ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΟΤΑ, κλπ).
1.2.11. Παιδεία: Αφορά δραστηριότητες του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ), αλλά και τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και γενικότερα κάθε άλλο έργο ή υπηρεσία (εδώ υπάρχουν πολλές) που θα αφορά τον τομέα αυτό.
1.2.12. Συντηρήσεις μη Ανταποδοτικών Έργων: Αφορά μεγάλο τμήμα βασικών και μη ανταποδοτικών έργων υποδομών και κυρίως τις δαπάνες συντήρησης τους, μέσω της χρηματοδότησης από ιδιωτικά κεφάλαια και της αποπληρωμής τους από το δημόσιο σε εύλογο χρονικό διάστημα.
1.2.13. Μεταφορές – Εμπορευματικά Κέντρα – Logistics: Αφορά την κατασκευή Εμπορευματικών Κέντρων - Σταθμών, παράλληλα με την διενέργεια των σχετικών συμπληρωματικών επενδύσεων σε εξοπλισμό και logistics, σε επιλεγμένα κομβικά σημεία της επικράτειας και σε πρωτεύοντες οδικούς άξονες της χώρας.
1.2.14. Αξιοποίηση Ακινήτων για εμπορικούς σκοπούς: Αφορούν την γενικότερη αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας (έχει σημασία και η διερεύνηση του καθεστώτος της εκκλησιαστικής περιουσίας), όπως εμπορικά κέντρα, παραδοσιακά κτίρια και γενικότερα οικοδομικά έργα προστιθέμενης αξίας.
1.2.15. Αξιοποίηση Ακινήτων για Τουριστικές και λοιπές συναφείς χρήσεις: Αφορούν τη γενικότερη αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας (έχει σημασία και η διερεύνηση του καθεστώτος της εκκλησιαστικής περιουσίας) για τουριστικούς λόγους, δηλαδή για ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα, εγκαταστάσεις αναψυχής, γήπεδα γκολφ, θαλάσσιος και χειμερινός τουρισμός, και γενικά αναπτύξεις θεματικού περιεχομένου (οικολογικός, καταδυτικός, ιαματικός τουρισμός, θεματικά πάρκα κλπ).